Od kilku lat prowadzone są prace konserwatorskie w drewniano – murowanym kościele pw. Św. Mikołaja Biskupa w Skrzydlnej koło Dobrej na Limanowszczyźnie. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że świątynia jest jednym z najstarszych drewnianych zabytków w Małopolsce.

Kościół w Skrzydlnej jest świątynią murowano-drewnianą, jednonawową, z drewnianą nawą o konstrukcji zrębowej. Najcenniejszymi elementami wystroju i wyposażenia wnętrza są kamienna podstawa mensy ołtarzowej wraz z reliktami najstarszej posadzki (sięgające  XIV wieku), odsłonięte w ostatnich latach ścienne dekoracje malarskie i pozostałości polichromii stropów (XVI-XVIII wiek), kamienne polichromowane sakrarium z pocz. XVI wieku, renesansowy nagrobek Prokopa Pieniążka z 1567 roku oraz krucyfiks na belce tęczowej (XIV wiek).

Nawę kościelną przykrywa jednokalenicowy dach z wieżyczką na sygnaturkę, a najwyższą częścią budynku jest drewniana wieża z nadwieszoną iglicą i barokowym hełmem. Przebudowywana kilkukrotnie świątynia po wybudowaniu w 1993 roku w sąsiedztwie nowego kościoła stała się kościołem pomocniczym. Obecnie, ze względu na prowadzone prace konserwatorskie, kościół nie jest dostępny dla wiernych.

Zanim wykonano specjalistyczne badania zapraw i drewna wskazywano, że kościół w Skrzydlnej powstał w XVI wieku, a przebudowany  w stylu barokowym został w XVII wieku. Jednak dzięki badaniom przeprowadzonym m.in. metodą datowania radiowęglowego okazało się, że murowane prezbiterium świątyni oraz kamienna podstawa mensy ołtarzowej  pochodzą prawdopodobnie z końca XIV wieku. W środku mensy wykonane jest kwadratowe zagłębienie (sepulcrum), w jakich umieszczano relikwie męczenników Kościoła.

- Badania dendrochronologiczne drewnianej części kościoła potwierdziły jednoznacznie, że drewniana nawa, łącząca się z kamiennym prezbiterium, powstała w okresie lokacji miasta Skrzydlna, co czyni skrzydlański kościół jednym z najstarszych drewnianych zabytków w województwie małopolskim. Nieprecyzyjny jest niestety, zapis Jana Długosza w „Księdze uposażeń diecezji krakowskiej” z lat 1470-80, który kościół w Skrzydlnej opisał jako drewniany, pomijając murowane prezbiterium – mówi dr Anna Forczek – Sajdak, konserwator dzieł sztuki kierująca od kilku lat pracami renowacyjnymi w kościele – W latach 1999 – 2002 miała miejsce seria kradzieży w starym kościele, w wyniku których utracono większość obrazów, rzeźb i wiele ruchomych elementów wyposażenia świątyni. Prowadzone od kilku lat prace pozwoliły nam pogłębić i zweryfikować wiedzę o tym niezwykle cennym zabytku.

Prace konserwatorskie są dofinansowywane z budżetów samorządowych powiatu limanowskiego, województwa małopolskiego oraz z środków Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Sama miejscowość wzmiankowana jest po raz pierwszy w spisie dziesięcin papieskich w 1326 roku. Według tradycji to przez Skrzydlną w końcu X wieku szedł do Prus św. Wojciech, biskup praski, misjonarz i patron Polski. Obecny kształt murowano – drewnianego kościoła datowany jest na ok. 1424 rok, w którym król Władysław Jagiełło zezwolił na lokację miasta Skrzydlna na prawie niemieckim.

- Dzieje Skrzydlnej należy rozpatrywać w kontekście bliskości Szczyrzyca, który stał się miastem w 1416 roku, a więc kilka lat przed Skrzydlną. Związki Skrzydlnej i Szczyrzyca, znanego z założonego w 1243 roku opactwa cystersów są naturalne. W czasie podróży po Małopolsce warto odwiedzić te dwie miejscowości, by poznać bogatą historię ziemi limanowskiej – uważa Benedykt Węgrzyn, wójt gminy Dobra.

Jan Bereza